Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là gì?

Hợp đồng thông minh giúp bạn chuyển tiền, tài sản, cổ phiếu hay bất cứ thứ gì có giá trị theo một cách minh bạch, đồng thời tránh sự tham gia của bên thứ ba.

Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là gì?

Smart Contract (Hợp Đồng Thông Minh) là thuật ngữ mô tả một bộ giao thức đặc biệt có khả năng tự động thực hiện các điều khoản, các thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng (các hệ thống máy tính) nhờ sự hỗ trợ của công nghệ Blockchain. Toàn bộ hoạt động Smart Contract được thực hiện một cách tự động không có sự can thiệp từ bên ngoài, hay thông qua một bên thứ ba trung gian. Những giao dịch được thực hiện bằng các hợp đồng thông minh rất minh bạch, có thể dễ dàng truy xuất được và không thể bị can thiệp hoặc đảo chiều. Các điều khoản trong Smart Contract tương đương với hợp đồng có pháp lý và được ghi lại dưới ngôn ngữ của lập trình.

Khái niệm hợp đồng thông minh

Điểm nổi bật nhất Smart Contract là cho phép hai bên tham gia thực hiện hợp đồng một cách chính xác, an toàn và nhanh chóng. Mà không cần các bên biết nhau từ trước, cũng không cần phải gặp trực tiếp để có thể làm việc với nhau, hay một bên trung gian thứ ba mà chỉ cần có kết nối Internet. Khái niệm Smart Contract được biết đến lần đầu tiên năm bởi Nick Szabo vào 1993.

Tại thời điểm đó ông đã nêu ra những nguyên tắc hoạt động chính, nhưng cũng ở thời điểm ấy thì vẫn chưa có đủ công nghệ và môi trường thích hợp để hiện thực hóa nó. Thế nhưng mọi chuyện đã thay đổi với sự ra đời và phát triển của công nghệ Blockchain.

Bitcoin đặt ra những nền tảng cơ bản cho việc thiết lập hợp đồng thông minh trên Blockchain hay gọi tắt là “Smart Contract Blockchain”. Tuy nhiên, vẫn chưa thể thỏa mãn mọi yêu cầu về hợp đồng thông minh. Chỉ đến khi Ethereum và Smart Contract Ethereum xuất hiện thì ý tưởng smart contract mới được phổ biến đến với mọi người dùng, cung cấp thêm phương thức mới để thiết lập hợp đồng.

Để tạo một Smart Contract cần những gì?

Để tạo nên một Smart Contract, bạn cần có những yêu cầu sau đây:

Chủ thể hợp đồng: Smart Contract phải được cấp khả năng truy cập đến sản phẩm hoặc dịch vụ được liệt kê trong hợp đồng để có thể tự động khóa hay mở khóa chúng.
Chữ kí điện tử: Tất cả các bên tham gia vào Smart Contract đều phải đồng ý với triển khai thỏa thuận bằng các khóa cá nhân (chữ kí điện tử) của họ.
Điều khoản hợp đồng: Điều khoản trong Smart Contract có dạng một chuỗi các hoạt động. Các bên tham gia hợp đồng phải ký chấp nhận nó.
Nền tảng phân quyền: Smart Contract sau khi đã hoàn tất sẽ được tải lên Blockchain của nền tảng phân quyền tương ứng và được phân phối về cho các node của nền tảng ấy.

Smart Contract hoạt động như thế nào?

Cơ chế hoạt động của các Smart Contract giống như với một chiếc máy bán hàng tự động. Có nghĩa là chúng chỉ tự động thực hiện những điều khoản đã được lập trình sẵn từ trước khi được điều khoản đó đã đáp ứng đủ những yêu cầu cần thiết.

Đầu tiên, các điều khoản trong hợp đồng sẽ được viết bằng ngôn ngữ lập trình, sau đó được mã hóa và chuyển vào một block thuộc Blockchain. Sau khi chuyển vào block, Smart Contract sẽ được phân phối và sao chép lại bởi các node đang hoạt động trên nền tảng đó.

Sau khi có nhận lệnh triển khai thì hợp đồng sẽ được triển khai theo đúng như điều khoản định sẵn. Đồng thời, Smart Contract sẽ tự động kiểm tra quá trình thực hiện những cam kết, những điều khoản được nêu trong hợp đồng.

Hoạt động hợp đồng thông minh

Các ứng dụng của hợp đồng thông minh

Theo ông Jerry Cuomo, phó chủ tịch của công ty IBM về công nghệ Blockchain, tin rằng Smart Contract – hợp đồng thông minh có thể sử dụng trong nhiều trường hợp, từ dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe đến bảo hiểm. Dưới đây là một vài ví dụ về các ứng dụng:

Sử dụng cho các cuộc Bầu cử

Việc thao túng kết quả bầu cử là rất khó, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra, nhưng hợp đồng thông minh thì sẽ không bao giờ có thể thao túng. Bởi vì những phiếu vote được bảo vệ bởi sổ cái sẽ cần được giải mã và cần phải có một quyền truy cập đủ mạnh để tiếp cận nó. Và sự thực là không ai nắm trong tay quyền lực như vậy trong blockchain.

Sử dụng cho các nhà quản lý

Blockchain không chỉ cung cấp một sổ cái đáng tin cậy, mà còn loại bỏ những rủi ro nhờ vào một hệ thống tự động, minh bạch và chính xác. Thông thường, hoạt động kinh doanh thường không phải lúc nào cũng thuận lợi do phải đợi sự đồng thuận hay giải quyết các vấn đề bên ngoài và nội bộ. Sổ cái Blockchain sẽ giải quyết việc này.

Năm 2015, Tập đoàn Trust & Clearing (DTCC) sử dụng một sổ cái Blockchain để lưu trữ thông tin về tài sản chứng khoán trị giá 1.500 nghìn tỷ USD, đồng nghĩa với 345 triệu giao dịch.

Logistics (Chuỗi cung ứng)

Chuỗi cung ứng trong bất kì doanh nghiệp nào đều là một hệ thống kéo dài và gồm nhiều bộ phận khác nhau. Mỗi bộ phận đều có những công việc nhất định, mà phải làm tuần tự. Và phải được ghi lại để khi xảy ra phát sinh còn biết vấn đề ở đâu

Đây là quá trình dài hơi và kém năng suất, nhưng với Smart Contract thì mỗi bộ phận tham gia đều có thể theo dõi tiến trình công việc để từ đó hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn. Smart contract sẽ bảo đảm tính minh bạch trong điều khoản hợp đồng, chống gian lận.

Nó còn có thể cung cấp cho ta khả năng giám sát quá trình cung ứng nếu như được tích hợp chung với Mạng lưới vạn vật kết nối bằng Internet (Internet of Things).

Dịch vụ y tế

Với Smart Contract hồ sơ bệnh lý của người bệnh sẽ được mã hóa và lưu trữ trên Blockchain với một khóa riêng, chỉ những người có khóa đó mới có thể truy cập vào xem hồ sơ được. Đồng thời các hóa đơn cho các cuộc phẫu thuật được lưu trữ trên Blockchain và được tự động chuyển cho bên bảo hiểm. Sổ cái cũng có thể được sử dụng trong việc quản lý chăm sóc y tế, ví dụ như giám sát thuốc men, kết quả xét nghiệm và quản lý các nguồn cung y tế.

Bên cạnh đó Smart contract còn có vô số các ứng dụng khác, ví dụ như trong quản lí, dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản,…

Ưu và nhược điểm của Smart Contract

Ưu điểm của Smart Contract

Ứng dụng của Smart Contract sử dụng được trong nhiều lĩnh vực trong tương lai, hiện tại một số lĩnh vực đã triển khai smart contract bao gồm: Tiền điện tử, logistic, ngân hàng, bất động sản thậm chí còn sử dụng trong việc bầu cử.
Tự do: Không bị một cơ quan nào quản lý
An toàn minh bạch

Ưu nhược điểm hợp đồng thông minh

Nhược điểm của Smart Contract

Tính pháp lý: Bạn sẽ không được bảo vệ quyền lợi khi xảy ra lỗi phát sinh do pháp luật các nước hiện nay chưa có chính sách để khai thác, quản lý smart contract
Chi phí triển khai: Cần chi trả cho hệ thống cơ sở hạ tầng, máy tính, và các lập trình viên giỏi để họ triển khai.
Rủi ro internet: Bản chất của Smart Contract là rất an toàn, nhưng nếu bạn để lộ một số thông tin nhạy cảm hoặc bị các hacker khai thác các thông tin thì chắc chắn sẽ gặp những trường hợp rắc rối.

Lợi ích của Smart contract là gì?

Smart Contract là ứng dụng tận dụng tất cả những điểm mạnh của công nghệ Blockchain mang lại vì vậy nó có rất nhiều lợi ích, dưới đây là các lợi ích chính của nó.

Tự động hóa: Quá trình được thực hiện hợp đồng là tự động bằng. Đồng thời bạn chính là người tạo hợp đồng, không còn phải phụ thuộc vào môi giới, luật sư hay bất kì ai khác. Như vậy, nó cũng xóa bỏ những nguy cơ đến từ bên thứ ba
Không bị thất lạc: Tài liệu của bạn được mã hóa trên một cuốn sổ cái chung, có nghĩa là không thể bị thất lạc. Với Blockchain, tất cả những người bạn đều có lưu trữ lại tài liệu của bạn.
An toàn: Blockchain sẽ đảm bản sự an toàn cho tài liệu của bạn. Không một hacker nào có thể đe dọa đến chúng.
Tốc độ: Hợp đồng thông minh sử dụng các ngôn ngữ lập trình, code phần mềm để tự động hóa các điều khoản, tiết kiệm hàng tiếng đồng hồ cho những công việc không cần thiết.
Tiết kiệm: Hợp đồng thông minh tiết kiệm cho bạn hàng đống tiền nhờ xóa bỏ khâu trung gian.
Chính xác: Các hợp đồng tự động không chỉ nhanh và rẻ hơn mà còn tránh được các lỗi thường thấy khi viết giấy tờ.

Qua bài viết trên, hy vọng bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích về hợp đồng thông minh. Nếu có thắc mắc, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp sớm nhất. Chúc các bạn thành công!

Xem thêm nội dung liên quan: