Sự xuất hiện của Flash Crash luôn tác động mạnh mẽ đến thị trường tài chính. Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Flash Crash là gì cũng như nguyên nhân từ đâu mà nó xảy ra.
Flash Crash là gì?
Flash Crash hiểu đơn giản chính là sự bán tháo 1 loại cổ phiếu, một cặp tiền tệ nào đó khiến giá giảm đi hàng trăm pip chỉ trong 1 thời gian cực ngắn. Flash Crash diễn ra khiến giá sụt nhanh và mạnh tới mức nếu trader nào đang giao dịch vào đúng thời điểm đó sẽ chỉ há hốc mồm, mắt trân trân nhìn màn hình hoặc ngay lập tức hỏi Google để xem chuyện quái gì đang xảy ra???
Các vụ Flash Crash kinh điển làm rung chuyển thị trường tài chính:
Flash Crash của NASDAQ
NASDAQ nổi tiếng với các Flash Crash. Vào ngày 22 tháng 8 năm 2013, NASDAQ đã đóng cửa từ 12:14 chiều EDT đến 3:25 chiều EDT. Một trong những máy chủ tại NYSE không thể giao tiếp với máy chủ NASDAQ để cung cấp dữ liệu giá chứng khoán. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực nhưng vấn đề không thể giải quyết và máy chủ tại NASDAQ đã ngừng hoạt động.
Chính lỗi này của NASDAQ đã gây thiệt hại lên tới 500 triệu USD, khi IPO đầu tiên của Facebook được công bố. Vào ngày 18 tháng 5 năm 2012, IPO đã bị trì hoãn trong 30 phút. Nói cách khác, nhà giao dịch không thể đặt, thay đổi hoặc hủy đơn hàng. Sau khi trục trặc được khắc phục, đã có 460 triệu cổ phiếu được giao dịch thành công.
Flash Crash NYSE 2010
Flash Crash NYSE đã dẫn đến sự sụp đổ bất ngờ trên TTCK Mỹ vào ngày 06/05/2010 khiến cho chỉ số Dow Jones giảm 1000 điểm chỉ trong vòng 10 phút trước khi phục hồi trở lại. Trong khi đó rất nhiều cổ phiếu trên sàn Sở giao dịch Chứng khoán New York (NYSE) giảm xuống còn 1 USD hoặc thấp hơn. Cho đến cuối ngày hôm đó, chỉ số Dow Jones đã phục hồi khá nhanh lên tới 70%. Chính điều này đã khiến vàng tăng kỷ lục lên tới 1.200 USD/Oz.
Theo điều tra của cảnh sát, Navinder Sarao, một người Anh chính là hung thủ dẫn tới tình trạng bán tháo trên. Các nhà điều tra phát hiện ra rằng Sarao đã từng thực hiện và hủy bỏ hàng trăm hợp đồng tương lai “E-mini S & P”. Anh ta đã tham gia vào một chiến thuật giao dịch bất hợp pháp, kết quả là, Waddell & Reed đã buộc phải phá vỡ hợp đồng trị giá 4,1 tỷ đô la.
Tập đoàn CME cảnh báo Sarao và nhà môi giới của ông, MF Global, rằng các giao dịch của Sarao được cho là lừa đảo thao túng giá thị trường bằng cách xây dựng giá sai, sau đó nhanh chóng bán chúng đi để kiếm lợi nhuận.
Vào thời điểm đó, mọi người đều nghĩ rằng vụ tai nạn là do cuộc khủng hoảng nợ của Hy Lạp. Nếu ECB để Hy Lạp vỡ nợ, nó có thể kích hoạt mặc định của các quốc gia có nợ khác như Bồ Đào Nha, Ireland và Tây Ban Nha. Các nhà đầu tư nắm giữ trái phiếu của các quốc gia này sẽ phải chịu những khoản lỗ lớn. Vì các nhà đầu tư chủ yếu là ngân hàng, tương tự như những gì đã xảy ra trong cuộc khủng hoảng tín dụng ngân hàng năm 2007. Gây ra nỗi sợ về sự đóng băng tín dụng ở các ngân hàng châu Âu. Tuy nhiên, thực tế lại do 1 tay Sarao tạo nên.
Flash Crash trái phiếu 2014
Vào ngày 15 tháng 10 năm 2014, lãi suất trái phiếu kho bạc 10 năm đã giảm từ 2,0% xuống 1,873% trong vài phút sau đó cũng nhanh chóng tăng trở lại. Đó là mức giảm lớn nhất kể từ năm 2009. Nhiều người đổ lỗi cho các chương trình thuật toán, do 60% giao dịch được thực hiện qua hệ thống điện tử, thay vì qua điện thoại truyền thống. Điều đó đã làm cho hệ thống máy tính gần như không đủ sức phản ứng với những khối giao dịch quá lớn dẫn đến Flash Crash.
Tìm hiểu thêm;
- Tìm hiểu cấu trúc thị trường ngoại hối
- Thông tin về giao dịch chỉ số chứng khoán
- Quỹ chỉ số chứng khoán vốn hóa lớn bạn nên biết
Nguyên nhân nào dẫn tới Flash Crash?
Lỗi từ con người
Chỉ cần các tổ chức lớn hay chủ các quỹ đầu tư giao dịch với một khối lượng lớn cùng một lúc cũng có thể dẫn đến Flash Crash. Nguyên nhân do con người gây ra còn được Ủy ban giao dịch chứng khoán Hoa Kỳ xếp vào mục sự cố định kỳ.
Bên cạnh đó, vấn đề tưởng như là chuyện hy hữu khó thể xảy ra đó chính là sự nhầm lẫn từ con người. Các tổ chức giao dịch lớn với sự nhầm lẫn trong khi thực hiện giao dịch cũng dẫn đến việc thị trường trở nên biến động mạnh, các vị thế mua bán sẽ liên tục thay đổi và gây ra Flash Crash.
Sự cố kỹ thuật
Các lỗi kỹ thuật trong hệ thống máy tính, phần mềm cũng là những lý do gây ra hiện tượng Flash Crash. Lỗi trong mã lập trình của các hệ thống giao dịch tự động hay sự khác biệt dữ liệu của thị trường là các lỗi kỹ thuật có thể gặp, tuy nó rất hiếm khi xảy ra nhưng trong lịch sử thị trường tài chính đã ghi nhận không ít trường hợp có nguyên nhân từ đây.
Giao dịch tần suất cao
Đây được xem như một phương pháp giao dịch hiện đại và khá phổ biến hiện nay nhưng cũng gây nhiều tranh cãi. Nó chính là một hệ thống giao dịch tự động bởi các thuật toán được lập trình sẵn, nó có thể đặt một khối lượng giao dịch lớn trong một khoảng thời gian nhanh chóng khi thị trường có biến động. Chính việc này gây ra Flash Crash và hệ thống giao dịch cao tần vẫn là một vấn đề gây tranh cãi hiện nay.
Ngăn chặn Flash crash:
Khi giao dịch chứng khoán đã trở thành một ngành công nghiệp được vi tính hóa ngày càng nhiều, và được điều khiển bởi các thuật toán phức tạp trên các mạng lưới toàn cầu, thì xu hướng bị trục trặc, sai sót và thậm chí là flash crash đã tăng lên. Trước vấn đề này, các sàn giao dịch toàn cầu như NYSE, Nasdaq và CME đã đưa ra các biện pháp và cơ chế bảo mật mạnh mẽ hơn để ngăn chặn chúng và những tổn thất không tưởng mà chúng có thể gây ra.
Ví dụ, họ đã đặt các cơ chế cầu dao trên toàn thị trường để kích hoạt tạm dừng hoặc dừng hoàn toàn các hoạt động giao dịch. Sự sụt giảm 7% hoặc 13% trong chỉ số thị trường sẽ làm đóng cửa các giao dịch tạm thời trong 15 phút. Nếu sự cố với hơn 20% sụt giảm thì sẽ tạm dừng giao dịch đến hết ngày.
SEC cũng cấm các truy cập không căn cứ hoặc kết nối trực tiếp đến sàn giao dịch. Các công ty giao dịch tần số cao, những người đã bị đổ lỗi cho việc gây ra hiệu ứng của flash crash, thường sử dụng mã của nhà môi giới của họ để truy cập trực tiếp vào các sàn giao dịch. Các biện pháp như vậy không thể hoàn toàn loại bỏ các flash crash, nhưng chúng có thể giảm thiểu thiệt hại mà sự cố này gây ra.
Xem thêm:
- Top sàn giao dịch forex, cổ phiếu, vàng, dầu, crypto…tốt nhất thế giới
- 5 sàn Forex có phí spread thấp nhất thế giới bạn cần biết
- 3 Sàn ECN tốt nhất để giao dịch Forex, chứng khoán