DeFi là một thị trường tiềm năng với sức nóng không hề nhỏ cho đến thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, đi cùng với những lợi ích khổng lồ thì không thể tránh khỏi rủi ro kèm theo. Nội dung dưới đây sẽ chỉ ra cho bạn thấy 7 rủi ro cần cảnh giác khi đầu tư vào các dự án DeFi.
Tổng quan về DeFi
Để dễ hiểu nhất về defi, mọi người hãy hình dung tới nền tài chính truyền thống. Khao khát của những mặt hàng defi là “bê nguyên” cấu trúc của tài chính truyền thống và sử dụng nó vào kỹ thuật blockchain. Trên cơ sở đó, mọi người sẽ thấy có nhiều những sản phẩm tài chính truyền thống đã và đang từ từ có mặt trên defi. Trong đó có thể liệt kê như là những sản phẩm về lending, sàn,…
Theo khảo sát từ defi pulse, cho tới nay, 14.57 tỷ usd đã bị khóa trong các giao thức defi. Và hiển nhiên con số sẽ không dừng lại ở đó. Điều đáng kinh ngạc hơn là số lượng tiền này chỉ mới tăng với vận tốc chóng mặt bắt đầu từ tháng 7/2020. Trước thời điểm đó, những sản phẩm defi với nhiều nhà đầu tư (NĐT) vẫn còn mơ hồ và mới mẻ.
Vì được xây dựng trên cơ sở blockchain nên tính chất trọng tâm của những mặt hàng defi đó là thực sự rõ ràng. Nó không nhất thiết thông qua một bên trung gian nào như những sản phẩm tài chính truyền thống. Ngoài ra, để duy trì được điều này thì smart contract thực sự là yếu tố bắt buộc phải có.
Nó đóng giả làm một “tác nhân trung gian” để tạo, thi hành và giám sát những mặt hàng này. Dĩ nhiên, điểm khác biệt tại đây nằm ở chỗ nó là một sản phẩm thiết kế giải pháp và không bị kiểm soát bởi bất kể bên nào. Tuy nhiên cũng chính điều này đem đến cho những sản phẩm defi khá nhiều nguy cơ.
Chưa được pháp luật công nhận
Những sản phẩm defi và tiền ảo vẫn chưa chính thức được giám sát bởi chính quyền. Điều đó còn được hiểu là lúc tham dự đầu tư vào những sản phẩm defi, trong tình huống có nguy cơ xảy đến sẽ không có người nào ra mặt đảm bảo an toàn lợi ích của những cổ đông như bạn cả.
Bitconnect là một minh chứng tiêu biểu về cách thức đầu tư tiền ảo ở nước ta. Rất nhiều doanh nhân đã nhanh chóng bỏ tiền vào nó. Và trên thực tế gần như ai cũng không còn gì lúc biểu tượng này sập đổ.
Rủi ro liên quan đến smart contract
Smart contract là một dạng kế hoạch ứng dụng, thay mặt cho các bên trung gian trong nền tài chính truyền thống như ngân hàng, tổ chức tài chính,… Nó giúp viết lại các thỏa thuận giữa các bên. Lúc đề nghị được đáp ứng, nó sẽ được thi hành tự động.
Tất nhiên, ứng dụng do con người tạo nên thì cũng tương đương với việc nó có khả năng bị hack bởi con người. Tin tặc có khả năng tấn công bằng phương pháp tận dụng các lỗ hở do người lập trình vô tình lưu lại. Sau đó, họ có khả năng sẽ thay đổi các khoản mục thủ tục tại đó. Chuyện này mang tới kết quả là toàn thể mặt hàng defi đó sẽ bị tác động. Và chắc chắn nó sẽ theo hướng không có lợi cho hầu hết khách hàng.
Một tình huống đặc trưng thực sự là quy mô đầu tư củ khoai lang yam finance. Do quá hối hả trưng ra mặt hàng để dự defi mà yam đã biến trở thành nạn nhân của vấn đề tiêu cực cần giải quyết này. Tin tặc đã dò thấy một lỗi trầm trọng trong giao thức. Một vấn đề về giá đã làm cho dự án đầu tư sập đổ chỉ trong giây lát. Lý do được đem ra là yam chưa tiến hành đánh giá an ninh (audit) kết quả.
Rủi ro về vấn đề tài chính
Nguy cơ này có nguồn gốc từ việc biến động giá của đồng coin được ứng dụng trong những sản phẩm defi. Vụ lùm xùm có liên quan đến makerdao vào ngày 12/3/2020. Hơn 3.000 nđt đã buộc tội maker foundation và các bên liên quan. Lí do quay quanh khoản tổn thất hơn 8 triệu usd trên giao thức của họ.
Nguyên do chính có nguồn gốc từ sự sụt giảm mạnh của giá đồng eth. Đây chính là đồng tiền chính được ứng dụng làm của cải thế chấp trong giao thức makerdao. Nó sử dụng để thế chấp các số tiền mắc nợ của đồng stablecoin dai. Việc giảm giá đồng eth đã thanh lýhàng ngàn món nợ được thế chấp trước đây (collateralized debt positions – cdp) do các nđt nắm giữ. Với tình trạng thay đổi quá lớn của tiền mã hóa thì đây còn là một nguy cơ mà các nđt nên dõi theo.
Xem thêm:
- Cách kiếm tiền Bitcoin miễn phí. Bí mật 2020 chưa ai nói với bạn
- Lợi thế và rủi ro của ICO
- Những khía cạnh bí mật của Bitcoin mà 80% nhà đầu tư không biết
Rủi ro về vấn đề tập trung hoá
Nguy cơ tập trung là một điều trọng yếu cần xét lúc sử dụng các sản phẩm defi. Một điều tham gia nhiều nhất vào nguy cơ đầu tư trong những mặt hàng defi là việc dùng khóa quản lý (admin key). Các khóa quản lý đồng ý các đơn vị phát hành defi chuyển đổi các thông số kỹ thuật của chuỗi của họ như lợi tức, phí, khuyến mãi,… Hiểu nôm na người nắm giữ admin key được phép điều chỉnh trình tự phía trong kết quả defi đó bất cứ thời điểm nào.
Nếu điều đó thật sự xảy đến thì vô tình nó đã mất đi bản tính phi tập trung vốn có của blockchain. Bởi lẽ, khả năng tự do thay đổi khác các thông số kỹ thuật trong smart contract có khả năng tạo nên thiệt hại tài chính cho nđt. Để điều này, có hai cách mà đa số các đơn vị phát hành hay dùng đó là dùng timelocks và multi-signature wallet.
Chính dự án đầu tư yfii trước thời điểm được trình làng cũng đã bị xã hội phơi bày ra những vấn đề e ngại này. Và kết quả là đội ngũ phát triển dự án đầu tư đã phải thực hiện đốt (burn) admin key.
Rủi ro về vấn đề thanh khoản
Đây chính là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ mức độ dễ dàng mua hoặc bán tài sản trên thị trường. Về căn bản, nó miêu tả một thứ có khả năng được chuyển thành tiền mặt nhanh chóng thế nào đây. Có hai loại nguy cơ thanh khoản khác nhau. Thứ nhất là nguy cơ thanh khoản có liên quan đến dòng tiền. Và thứ hai là nguy cơ thanh khoản thị trường. Bình thường, đối với những sản phẩm defi, nguy cơ thanh khoản thị trường là điều cần được lưu tâm nhất.
Nguy cơ thanh khoản có liên quan đến sự không chắc chắn lúc cổ đông muốn thoát khoản đầu tư của họ một cách đúng lúc và đem đến kết quả đỉnh điểm. Tuy rằng bây giờ với các giao thức sáng lập thị trường tự động (amm) như uniswap tính thanh khoản không phải là vấn đề, tuy nhiên có khả năng không phải thời điểm nào cũng thế.
Sự phân mảnh của nhóm thanh khoản giữa nhiều giao thức không giống nhau thật sự có khả năng mang tới một thị trường với tính thanh khoản thấp trong các hội nhóm riêng lẻ. Điều này có khả năng mang tới trượt giá lớn, trong đó giá công bố và giá làm không giống nhau, trong một giao dịch riêng lẻ. Hoặc nếu khách hàng thích thú giao dịch nó thông qua các giao thức không giống nhau, phí mua bán sẽ cao hơn nhiều.
Rủi ro về công nghệ
Nguy cơ về công nghệ ở đây thuộc về phạm trù hiểu biết của người dùng. Bản tính những thứ bạn dùng cho mục tiêu giao dịch tương đối dễ để làm quen, ngoài ra nó lại khá mới. Thường trong các thị trường tài chính truyền thống như chứng khoán hay forex mọi người chưa có cơ sở được trải nghiệm. Thời điểm đó, phần nào chúng ta sẽ nhận thấy ngỡ ngàng với những định nghĩa như đi farm (yield farming), phân phối thanh khoản,…
Dù defi tiềm năng để phát triển là vậy tuy nhiên dường như nó lại không dành cho các dân chơi mới. Bởi lẽ, thị trường defi điều chỉnh cực nhanh, những gì bạn biết hôm nay sẽ có khả năng trở nên tụt hậu vào ngày mai. Vì vậy hoặc là bạn bắt buộc phải liên tục cập nhật những thông tin mới. Hoặc là chúng ta sẽ bị mất tiền oan do không có học thức. Vì vậy, hãy nên tỉ mỉ và nghiên cứu kỹ càng trước thời điểm tham dự thị trường này.
Là nạn nhân của các dự án DeFi Scam
Năm 2017-2018 là năm bùng phát của các quy mô đầu tư ico trong ngành tiền ảo. Tuy nhiên theo thống kê, hầu hết các dự án đầu tư ico khoảng thời gian đó bị cộp mác scam. Khuynh hướng defi kỳ này cũng có thể xảy ra vết xe đổ đó.
So với ico, nhiều người dự báo tỷ lệ scam từ các dự án đầu tư defi sẽ còn lớn hơn nhiều. Vì vậy, bạn hãy học cách đảm bảo an toàn và nhận biết các đặc trưng của một quy mô đầu tư defi scam trước khi tham dự.
Xem thêm:
- Tìm hiểu về Defi – Tài chính phi tập trung
- Top 10 quốc gia không đánh thuế đầu tư Bitcoin và crypto
- Mẹo trade coin: Làm thế nào để Quản lý rủi ro?